Na het bier en het schrift is de grootste uitvinding van de mensheid zonder twijfel het indo-arabisch numeriek systeem. Iedereen die wel eens met romeinse cijfers heeft geprobeerd te rekenen weet hoe veel beter de oosterse methode werkt. Probeer voor de aardigheid maar eens de som, "ik heb 647 sestertiën op een spaarrekening gezet tegen 4,75% rente 'sjaars, hoeveel geld heb ik na 11 jaar?", in het Romeins uit te rekenen. Of, als dat te moeilijk is, probeer eens de bindingspremie van Jo Ritzen uit te schrijven. Pittig hè?
Het is geen wonder dat dit even prachtige als geniale cijfersysteem overal ingang heeft gevonden. Natuurlijk, 90 is in het Frans uitgesproken nog steeds viertwintigtien en in het Deens vijfdetwintighalf, maar eenmaal opgeschreven is het hetzelfde. Op 10.000 kilometer van mijn lagere school kan ik moeiteloos de sommetjes maken die ik daar ook al maakte, en in de bekende tien tekentjes noteren. Iedereen begrijpt het.
De link met het gesproken Japans blijft echter moeilijk. Niet alleen zijn er tientallen verschillende sets telwoorden, bijvoorbeeld om "kleine ronde dingen" of "grote dieren" te tellen, maar men heeft hier daarnaast sterk de neiging in tienduizenden (man) te denken. Waar wij vijftigduizend zeggen, zegt de Japanner vijfman. "Veel" wordt niet uitgedrukt in milioenen, maar in tienmiljoenen, of senmans. Lijkt simpel, maar in gesprekken zit je voortdurend een factor tien verkeerd. Japanners zijn dat gewend, letten goed op, en vragen vaak een getal te herhalen. Dat gaat bijna altijd goed.
Deze week stond ik in mijn kantoortje, voor mijn schoolbord, een paar bestuurskundigen en politicologen uit te leggen hoe Nederland bestuurlijk in elkaar zit. Eitje. Natuurlijk, de burgemeesterbenoeming is een beetje schimmig, maar verder is het een alledaags bicameraal stelsel, dat een gepromoveerde politicoloog moeiteloos doorgrondt. Pas bij de ministers- en staatssecretarissenposten gaat het mis.
Grotestedenbeleid. Voor de grote steden! Makkie. "Hoe groot?" Dat variëert, natuurlijk, Amsterdam is bijna 80man mensen, Zwolle 10man, en Zaanstad, eh.... "Nee, je bedoelt 800man, 100man" Neenee, ik zeg het goed hoor! Grotestedenbeleid is namelijk ook voor iets minder grote steden. "Steden?" Ja, nee, kijk, jullie moeten je voorstellen, onze stad zou al een heel grote stad zijn in Oranda, groter dan Den Haag! Vroeger telden ook alleen die grote steden als grote steden, maar toen zat dee-rokudjuuroku nog in de regering. Nu zijn eigenlijk alle steden officieel groot, behalve Hindeloopen.
"Bedoel je eigenlijk niet gewoon wijken?" Neenee, die heten de deelgemeenten in Oranda. Afgekeken van London! Maar dan kleiner. Ongeveer sen keer zo klein. Of nog iets kleiner. En die hebben dan weer allemaal een eigen parlementje. Leuk hè?
"Gezellig! Zeg, ik ga trouwens naar Nederland op vakantie, met de kinderen, waar moet ik nou echt heen?" Nou, eh, de grote trekpleisters hè, Rijksmuseum, Natuurmuseum Groningen, Paleis op de Dam, en veel Japanners vinden Madurodam erg leuk. "Madoelodamu?" Ja, is héél leuk! nèt Nederland, maar dan klein!
of, in het Japans:
2 opmerkingen:
Ha dr. Ralf, ondanks het sobere voorkomen is je weblog een warm Ralf-bad, vol droogkomische kwinkslagen die ik al een tijdje heb moeten missen! Zou het je verbazen als ik zeg dat ik eind september ben uitgenodigd in Tokyo, en dat ik dat ook ga doen, wellicht ook nog wat rond ga reizen, en dan ook graag een Japanse beste uitvinding aller tijden met je hoop te drinken? liefs, elise
Hoi Ralf,
Hoe is het daar aan de andere kant van de wereld (zo he, wat een cliche...)? Lees je blog met veel plezier, en een spiegel voorgehouden krijgen is ook wel eens prettig! Wat is nou het leukste in Japan en wat mis je absoluut niet aan Nederland? Weet je toevallig al, wanneer je boek uitkomt bij Aksant? Ik ben heel benieuwd, maar heb sinds gisteren van Peter Romijn je proefschrift te leen gekregen, dus ga dat eens snel tot me nemen! Hier gaat alles prima, na veel lezen zit ik nu vooral in het archief, en dat is toch het leukste. Tussen de bedrijven door schrijf ik mijn major paper voor de ESTER RDC die we begin september in Parijs hebben, het kan slechter...Daarnaast schrijf ik geregeld recensies voor het Tijdschrift voor Geschiedenis en doe ik zo nu en dan freelance werk voor het Historisch Nieuwsblad. En nu ik het toch maar over me eigen heb: in mei is mijn eerste boek(je) in de boekhandel komen te liggen, over de slag bij Overloon (september-oktober 1944), staat toch wel heel gaaf! Sinds kort woon ik weer in Leusden, in mei verhuisd, nu zelfs met eigen studeerkamer...
Hey, ik lees wel weer van je en anders van je belevenissen op de blog!
Groet,
Martijn
Een reactie posten