Stadskanaal

Als scholier kwam ik eens, per abuis, in Stadskanaal terecht. Dat was geen pretje. Ik miste niet alleen een afspraak elders, maar belandde bovendien in een van de meest deprimerende nederzettingen ter wereld. Het was tyfusweder, wat mijn observaties natuurlijk een beetje kleurt, maar aantrekkelijk is Stadskanaal onder alle omstandigheden niet. Ook statistisch niet; veel werkloosheid, lage inkomens en een lage levensverwachting, je vraagt je af waarom mensen er blijven.

Is er dan niets goed aan Stadskanaal? Jawel. Henk Wijngaard is er geboren, om maar eens iets te noemen. Aan de andere kant, dat de grootste zoon van Stadskanaal tot tweemaal toe een beroep heeft gekozen, achtereenvolgens vrachwagenchauffeur en popster, dat hem qualitate qua vooral buiten zijn geboortplaats doet verwijlen, doet enige afbreuk aan deze opsteker. Nog iets aardigs; Stadskanaal is een lintdorp. Gedurende de exploitatie van de veenkoloniën werden vooral de oevers van Het Stadskanaal bebouwd. Stadskanaal, want zo ging die strook bebouwing toen ook maar heten, draagt nog steeds de sporen van deze opmerkelijke langwerpigheid. Dat toch iets bijzonders, vind ik. Hebben die mensen ook eens wat.

Vorige week dacht ik, bij het aantrekken van mijn 'er gaat niets boven Groningen' -sokken ineens "Allemaal leuk en aardig, maar zouden ze hier ook een lintdorp hebben?" Mijn eerdere zoektochten, naar onder meer Grunneger kouk, dubbele graanjenever, en suikerbieten waren op niets uitgelopen, maar een blik op de kaart was genoeg om een lintdorp te identificeren: Kobe!

Kobe, ingeklemd tussen bergen en de Stille Oceaan, is ontegenzeggelijik een lintdorp, maar op Stadskanaal lijkt het nauwelijks. Zo'n oceaan trekt een stad echt op, vind ik, en die bergrug mag er ook wezen. Tevreden wandelde ik onder de palmbomen langs de haven, at voortreffelijk Hongkongees eten, bezocht een immense tempel, en daarna de Europese wijk, die krioelde van de Japanse toeristen. (In training voor de zomer, denk ik.) Door warmte, zeewind en de wulps-conservatieve smaak van Japanse jongedames, werd ik de gehele dag getracteerd op fraaie opwaaiende zomerjurken. Cirkels in het gras heb ik niet gezien, trouwens, want de plaatselijke plantsoenendienst verstaat zijn vak.

Ik doe mijn best, echt waar, om enorm naar mijn vaderland te verlangen, maar dat gaat moeizaam. Mijn geestesoog ziet enkel vloeivelden, André Rouvoet, en onafzienbare bergen dampende hondepoep. En Stadskanaal.