Jakkie!

Jakkie is lekker. Jakkie is Japans voor gebakken, dus vrijwel alle lekker vette, warme waar heet zo. Er is takkojakkie (gebakken octopusballen), sobajakkie (gebakken bamie), okonomijakkie (letterlijk: "wat je maar wil" gebakken -een soort pannekoek), en negijakki (gebakken lenteuitjes in omelet), en nog honderden andere jakkies. Wie in Osaka, bakstad van Japan, uit de trein stapt, ruikt het meteen. Jakkie! De stad is dag en nacht gehuld in een flinke baklucht, des avonds aangevuld met verschaald bier. Ik leg het maar even uit. Van de gezonde Japanse keuken heeft hier nog niemand gehoord.

Op 6 augustus 1945 explodeerde op 600 meter boven de stad Hiroshima een atoombom. 78.000 mensen kwamen onmiddellijk om in de enorme druk en hitte die de stad verwoestte. Zij waren, tot op zekere hoogte, de gelukkigen: een vergelijkbaar aantal zou spoedig aan brandwonden en andere gevolgen creperen. In het vredespark van Hiroshima krijg je een beperkt beeld van de verschrikking. De dakpannen die tot kleine klompjes gesmolten zijn. De foto's van de verbrande stad en, ergst, van de verbrande bevolking. Een schooluniform waarin een kind van zes voor eeuwig als een houtskooltekening vereeuwigd is. In een van de paviljoens kun je de getuigenissen lezen over de duizenden mensen die brandend of verbrand in de rivier sprongen en daar, alsnog, verzopen.

Tot op de dag van vandaag vouwen alle Japanse schoolkinderen kraanvogels, die in Hiroshima en Nagasaki met miljoenen tegelijk worden opgehangen, en bezoeken ze verplicht allemaal op schoolreis een van beide steden. Daar worden ze rondgeleid door de inmiddels bejaarde getuigen, die ze vertellen over de massaverkrachtingen in Nanking, de slavenarbeid van de ontvoerde Koreanen en de verschrikkingen van oorlog. En, bijna terzijde, over hun eigen bombardement. ook tot op de dag van vandaag is de stad uitgesproken links en radicaal pacifistisch. Iedere debiele regering die een kernproef uitvoert krijgt sinds 1945 een beleefde, maar woedende brief van de burgemeesters van Hiroshima en Nagasaki, met de mededeling dat ze dat maar niet moeten doen. Die brieven zijn, in het museum van Hiroshima, allemaal afgedrukt op een muur. Een deprimerend grote muur.

Het leek me dan ook de botst denkbare actie om bij een snackbar naast het Peace Park te vragen om een gebakken Hiroshima. Collega O., zelf kind van een overlevende en een overtuigd Hiroshimiaan, bleef zeggen dat het geen probleem was, nee, zelfs een culinaire buitenkans. Uiteindelijk trok ik de stoute schoenen aan. Ik stapte op een bezwete kok af, en bestelde over de balie een Hiroshimajakkie.

"Naddurekaasospsjaal?" gromde hij, fronsend. Oh kut.
"Het spijt me vreselijk!"riep ik in het Japans.
"Wat?", riep hij terug. "Ik zeg: naturel, kaas of speciaal!"
"Speciaal!" zei ik toen maar. Ik was nu toch bezig.

Hiroshimajakkie speciaal blijkt een gebakken berg bami, ei, groente, worst, varkensvlees en mayonaise. Niet te versmaden, en genoeg om een middelgrote Afrikaanse olifant drie weken overeind te houden. Volgens O. heette het voor de oorlog al zo, en hebben ze het niet willen veranderen. Het is het grimmige patatje oorlog van Japan.

Maar dan lekker.